Dyscalculie in het onderwijs
Basischool
De eerste echte signalen voor rekenproblemen zijn er meestal in groep 3.
Hieronder staan een aantal signalen die mogelijk kunnen wijzen op dyscalculie bij kinderen op de basisschool. Hoe meer signalen, hoe groter de kans op dyscalculie. En als extra uitleg en oefenen niet voldoende helpt (hardnekkig probleem) dan is de kans groter dat een kind dyscalculie heeft. Om dyscalculie vast te stellen is altijd een onderzoek door een deskundige nodig.
- Veel moeite met het aanleren en vlot toepassen (automatiseren) van optellen en aftrekken tot 20, de tafels en telhandelingen. Kinderen met deze problemen blijven heel traag en vaak tellend rekenen en/of maken veel rekenfouten bij eenvoudige sommen
- Veel fouten in het correct lezen en schrijven van getallen (bijv. 23 wordt 32)
- Veel moeite met het inzicht in getalopbouw (wat is de waarde van 3 in het getal 235?)
- Moeite met de volgorde van stappen bij ingewikkelde berekeningen (bijvoorbeeld bij grote vermenigvuldigingen of optel-/aftreksommen met tientaloverschrijding)
- Veel moeite met opdrachten waarbij ruimtelijk inzicht een grote rol speelt
- Het niet kunnen onthouden van rekenregels, symbolen (zoals % en <) en formules en moeite blijven houden met de rekentaalbegrippen
- Moeite met klokkijken
- Niet goed schattend kunnen rekenen door moeite met het overzien van hoeveelheden
- De rekenresultaten zijn vaak onvoorspelbaar en leiden tot onzekerheid waardoor het kind faalangstig kan worden, rekenangst kan ontwikkelen en een hekel aan rekenen krijgt
Er is een protocol voor de aanpak van ernstige rekenproblemen en dyscalculie op de basisschool, zie Protocollen Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie (ERWD).
Middelbare school
In het voortgezet onderwijs blijven leerlingen met dyscalculie vaak bepaalde hardnekkige problemen houden. Signalen op de middelbareschoolleeftijd zijn onder andere:
- Veel problemen met breuken, decimalen, percentages, de waarde van getallen, meten en schatten
- Een langzaam rekentempo en veel moeite met hoofdrekenen als gevolg van het niet voldoende geautomatiseerd beheersen van de basissommen zoals de tafels
- Moeite met het uitspreken en de getalwaarde van grotere en complexe getallen zoals getallen met decimale cijfers
- Moeite met het onthouden van rekenbegrippen (bijvoorbeeld ‘kwadraat’, rekenregels (zoals het vereenvoudigen van breuken) en symbolen (zoals x2)
- Visueel-ruimtelijke problemen die zich bijvoorbeeld voordoen bij het werken met tabellen en kaarten
- Niet vlot kunnen omgaan met geld en dus niet vlot kunnen betalen bij de kassa
- Moeite blijven houden met klokkijken en daardoor bijvoorbeeld niet snel genoeg vertrektijden op het station kunnen lezen
Er is een protocol voor de aanpak van ernstige reken- en wiskundeproblemen en dyscalculie op de middelbare school, zie Protocollen Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie (ERWD).
Middelbaar beroepsonderwijs
Er is een protocol voor de aanpak van ernstige reken- en wiskundeproblemen en dyscalculie op het mbo, zie Protocollen Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie (ERWD).
Contact met ouders
Het is belangrijk om de ouders te betrekken bij de aanpak van ernstige reken-wiskundeproblemen en dyscalculie bij een kind. Informeer hen over het reken-wiskundeonderwijs. Hoe wordt dit op school gegeven? Geef hen inzicht in de rekenontwikkeling van hun eigen kind. Bespreek welke verwachtingen er leven en werk samen in het vormgeven van de begeleiding. Zeker als er ook extern onderzoek wordt ingezet, is het belangrijk om de adviezen binnen de school te integreren.
In dit artikel staan tips voor ouders bij het organiseren van passend onderwijs.
Meer lezen?
Op deze pagina’s lees je meer over wat dyscalculie is, hoe het wordt vastgesteld en welke behandelingen mogelijk zijn. Ook leggen we uit hoe je in het onderwijs om kunt gaan met dyscalculie en geven we informatie over richtlijnen bij dycalculie.
Advieslijn
Heb je vragen of zorgen over je kind met rekenproblemen of dyscalculie, of herken je kenmerken en wil je eens praten met een ervaringsdeskundige? Neem dan eens contact op met onze Advieslijn. Bereikbaar op nummer 030-2255050. Je kunt ook ons contactformulier invullen.