Wij ondersteunen en versterken ouders van kinderen met problemen bij leren en/of gedrag in opvoeding, onderwijs en zorg
Home / Kennisbank / Kennisbank: Onderwijs / Kennisbank: Ondersteuning op school / Onderwijs ontwerpen voor iedereen
TEKST ANNEMIEKE VAN DE GROEP
Universal Design for Learning (UDL) betekent kort gezegd: Onderwijs ontwerpen voor iedereen. Een vorm van onderwijs waar iedereen baat bij heeft, niet slechts de leerling met extra onderwijsbehoeften, en waarbij apart speciaal onderwijs niet nodig is. Dit artikel over UDL is gebaseerd op een uitgebreid interview met Dolf van Veen (onder andere hoofd van het NCOJ: Nederlands Centrum Onderwijs & Jeugdzorg).
Een UDL-omgeving is zeker niet altijd een rustige klas. Er zullen leerlingen zijn die samenwerken, leerlingen die een instructie krijgen en sommige kinderen zullen alleen of samen met een leerkrachtondersteuner of specialist werken. Materiaal en hulpmiddelen voor de leerling zijn toegankelijk en nabij. Een belangrijke voorwaarde is dat elk kind, of het kind nu een meer praktische ingang van leren heeft, dyslectisch, autistisch, slechthorend, slechtziend is of een motorische beperking heeft, zich moet kunnen uitdrukken en geen beperkingen en obstakels in het leren ervaart, opgeworpen door zijn omgeving. De leerkracht zal hierbij nauw samenwerken met leerkrachtondersteuners, maar ook specialisten wanneer een leerling dit nodig heeft.
Hoe weet je eigenlijk of je kind echt betrokken en gemotiveerd is, of er verbinding is en of je kind kan samenwerken, samen spelen of samen ontdekken?
Dat zie je aan de drie I’s:
Klassen zijn divers en een UDL-framework is heel geschikt om inclusief onderwijs vorm te geven, steeds inspelend op de verschillende en wisselende ondersteuningsbehoeften van de individuele leerling. Voor leerkrachten werkt UDL alleen als zij specialisten tot hun beschikking hebben. Maar alleen methoden of een deskundige toevoegen in de klas is niet de oplossing, want deskundigen verdwijnen ook weer. Of de leerkracht van wie de benadering zo goed is, gaat niet mee naar een volgend schooljaar. Binnen leerkrachtenteams zal er daarom geïnvesteerd moeten worden in een verandering van attitude en professionalisering, zodat handelingen kunnen veranderen, nieuwe vaardigheden worden ontwikkeld, ieders sterke kanten worden ontdekt, wat al goed gaat wordt uitgebouwd en er op een positieve manier van elkaar wordt geleerd. In aanvang zal dit betekenen dat er veel specialisten en onderwijsondersteuners in de reguliere school aanwezig zijn, maar na verloop van tijd zullen scholen deze kennis en vaardigheden voor een groot deel zelf in huis hebben en kan een groot aantal van deze specialisten ook weer langzaam uit de school verdwijnen.
Bij UDL wordt rekening gehouden met de diversiteit in leerstijlen, achtergronden, interesses en uitdagingen van de leerlingen. Een UDL-leeromgeving biedt gelijke kansen voor alle leerlingen en maakt leerlingen meer tevreden en gemotiveerd omdat ze hun eigen leerproces kunnen vormgeven. Ook zijn er minder kostbare aanpassingen nodig voor individuele studenten. Dit wil overigens niet zeggen dat individueel maatwerk niet meer nodig is. Er wordt zoveel mogelijk gestreefd naar succesvolle leerervaringen voor elke leerling zonder extra ondersteuning, maar wanneer extra ondersteuning nodig is, moet dat wel beschikbaar zijn.
Lees hier een uitgebreid interview met Dolf van Veen over UDL, wat het precies inhoudt en op welke manier het Nederlandse (inclusieve) onderwijs UDL zou kunnen inpassen.
Dit artikel verscheen eerder in Balans Magazine 3 2023. Wil je ook ons magazine ontvangen? Word dan nu lid. Bekijk hier de voordelen.
LANDELIJK BUREAU BALANS
Kosterijland 7
3981 AJ Bunnik
Nederland
Kvk nummer: 404.80.851
RSIN nummer: 007446871
IBAN: NL76 INGB 0000 507708
Ma t/m do: van 10.00 – 13.00 uur
(030) 225 50 50
Overige vragen kunt u stellen via het Contactformulier
Adverteren
[email protected]
BalansAdvieslijn:
Contactformulier
Ledenadministratie:
Contactformulier
Volg ons
Deze website is gemaakt door Project Icarus!
Project Icarus is een uitdagende en leerzame plek voor jongvolwassenen met een beperking die zichzelf willen ontwikkelen op het gebied van computers en ICT.
Wil je ook je website laten maken door Project Icarus?