Wij ondersteunen en versterken ouders van kinderen met problemen bij leren en/of gedrag in opvoeding, onderwijs en zorg
Wij ondersteunen en versterken ouders van kinderen met problemen bij leren en/of gedrag in opvoeding, onderwijs en zorg
Wanneer je kind de diagnose ADHD krijgt voel je als ouder vaak zowel opluchting als verdriet. Opluchting, omdat de problemen die jij ervaart een naam krijgen. Je hebt je niet verbeeld dat jouw kind ‘anders’ is. En het ligt niet aan je opvoeding. Verdriet, omdat je kind een ‘officiële aandoening’ heeft, die in de meeste gevallen niet overgaat. Gelukkig is de diagnose als het goed is het begin van meer (be)grip voor je kind en voor je eigen gevoel van ‘falen’.
Bij Ervaringskenniscentrum (Sch)ouders vind je de Gids voor ouders na de diagnose. Deze gids is voor ouders die net de diagnose van hun kind hebben gehoord. Een diagnose van een beperking, problematiek of chronische ziekte.
Wat betekent deze diagnose? Wat kan ik allemaal verwachten? Is het wel oké dat ik me voel zoals ik me voel, of hoe ik ermee omga?’ Na de diagnose van je kind heb je heel veel vragen en/of ga je op zoek naar hulp, begrip en steun. Dat is heel normaal. Wanneer je net hebt gehoord dat je kind een beperking, problematiek of chronische ziekte heeft, begin je aan een lange, vaak emotionele, reis. Je komt in een compleet nieuwe wereld, vol artsen, therapeuten of andere zorgverleners en regels waar je waarschijnlijk nog nooit van hebt gehoord. Om te zorgen dat je hierin je weg vindt, is het goed om zoveel mogelijk te weten te komen over de aandoening die jouw kind – en dus jouw leven – bijzonder maakt.
Sommige ouders herinneren zich later niets meer van die eerste tijd na de diagnose. Anderen omschrijven het als ‘een zwarte zak’ die over hun hoofd werd getrokken of een mes dat in het hart werd gestoken. Maar er zijn ook ouders die opluchting ervaren, omdat ze na een jarenlange diagnostische zoektocht eindelijk antwoord krijgen op hun vraag. Terwijl er ook ouders zijn die niets van het bovenstaande ervaren. Zij zijn niet verdrietig, hun wereld stort niet in, maar zij hebben wel de bevestiging gekregen van iets waarover ze al langere tijd een (onbestemd) voorgevoel hadden.
Kortom, hoe je het horen van de diagnose ervaart is heel persoonlijk. Gelukkig is er genoeg dat je kan helpen om door deze periode heen te komen. Het idee dat je bijvoorbeeld niet de eerste en zeker niet de enige bent die dit meemaakt, is hopelijk al een troost.
Voor sommige ouders is het lastig om te vertellen dat hun kind de diagnose ADHD heeft. Familie en vrienden kunnen zo hun eigen gedachten hebben over ADHD, vaak gevoed door populaire overtuigingen en uitlatingen in de media. Om hen te helpen begrijpen wat jullie gezin is overkomen kun je hen bijvoorbeeld verwijzen naar informatieve websites over ADHD die jou aanspreken. Of benoemen wat de diagnose jou vooral biedt: duidelijkheid, meer begrip voor je kind en de mogelijkheid om de problemen met succes aan te pakken.
Het opvoeden van – en samenleven met – een kind met ADHD kan een uitdaging zijn voor ouders en soms ook voor de broertjes en zusjes (brussen) in het gezin. Omgaan met kinderen met ADHD moet geleerd worden. Ook al hebben kinderen met ADHD veel gemeen, toch zijn ze allemaal anders. Onderstaande tips zijn geen handleiding, je zult zelf moeten proberen wat bij jouw kind het beste werkt.
Het is wetenschappelijk bewezen dat een positieve benadering binnen de opvoeding voor álle kinderen de beste benadering is. Bij kinderen met ADHD geldt dit nog sterker. Misschien klinkt dit je wat vreemd in de oren. Je kind zet de boel op stelten en jij zou het positief moeten benaderen? Het antwoord is ‘ja’.
Het werkt het beste wanneer je goed gedrag stimuleert door het te belonen. Simpelweg met een compliment of via een beloningssysteem. Zo weet je kind welk gedrag jij fijn vindt en het verbetert de sfeer in huis. Deze positieve aanpak is ook goed voor het zelfvertrouwen van je kind.
Wanneer je je als ouder vooral richt op het ongewenste gedrag, kom je in een vicieuze cirkel terecht. Een vicieuze cirkel van dreigen, een niet luisterend kind, straffen, een weer niet luisterend kind, dreigen, straffen, etc. Met als gevolg een ongelukkig kind, een vervelende sfeer in huis en veel frustratie bij jou als ouder. Doorbreek deze spiraal en benoem wat wél goed gaat. Ook al vind je omgeving dat je je kind verwent door het voor ‘zoiets normaals’ als op tijd opstaan en aankleden een beloning te geven. Jij kent je kind en weet dat dit voor hem/haar een prestatie is.
Natuurlijk betekent een positieve benadering niet dat je je kind nooit mag straffen. Het moet ook leren wat wel en niet mag. Het is belangrijk dat je consequent bent en direct straft. Op een manier die redelijk is en voorspelbaar voor het kind en dat het de bedoeling is dat je kind iets leert van de straf. Let er ook op dat je als ouders hierin één lijn trekt.
Kinderen hebben regels en structuur nodig. Dat geeft duidelijkheid en daardoor veiligheid. Kinderen met ADHD vinden het vaak moeilijk om structuur te zien en zelf structuur aan te brengen. Ze hebben daarom meestal langer duidelijke structuur vanuit hun directe omgeving nodig.
Structuur in het gezinsleven betekent dat dingen dagelijks of wekelijks op dezelfde plaats, op (ongeveer) hetzelfde tijdstip en in dezelfde volgorde plaatsvinden. Het is voor een kind met ADHD belangrijk dat je veranderingen op tijd aankondigt. Gebruik vooral bij het geven van een opdracht korte, duidelijke zinnen. Geef je kind één opdracht tegelijk. Dit geldt ook voor dingen die het kind níet mag doen.
Structuur in de omgeving betekent vaste activiteiten op een vaste plaats en een opgeruimde omgeving. Het gaat ook over vaste regels voor het opruimen van speelgoed. Al gauw ligt er overal wat. Hoe meer speelgoed over de vloer verspreid ligt, hoe onoverzichtelijker het wordt voor een kind met ADHD. Structuur in het aanbieden en opruimen van speelgoed helpt het kind om zelf overzicht te houden.
Het is altijd belangrijk om te onthouden dat de regels en de structuur geen doel zijn, maar een middel waardoor je kind met ADHD beter functioneert. De regels moeten duidelijk en overzichtelijk zijn en passen bij het karakter en het ontwikkelingsniveau van je kind. Het ene kind heeft behoefte aan een ochtendschema in pictogrammen waarop de volgorde van handelingen staat afgebeeld; voor het andere kind is een enkele reminder op een bepaalde plaats genoeg. Je kunt ook huisregels op een duidelijk zichtbare plek ophangen.
Voor een wat ouder kind met ADHD geldt hetzelfde als voor jongere kinderen. Stel regels en handhaaf die, wees duidelijk over de gevolgen van ongewenst gedrag. Maar vooral: blijf je kind positief benaderen en probeer zo mogelijk problemen vóór te zijn. Betrek je kind ook bij het bedenken van praktische oplossingen voor dingen die toch mis gaan.
Pubers moeten de ruimte hebben om te onderhandelen. Dat geeft ze het gevoel dat ze zelf ook iets in te brengen hebben. Natuurlijk zijn er niet onderhandelbare gedragsregels zoals ‘niet stelen’ en ‘je broertje niet slaan’ waaraan niets te onderhandelen valt. Maar bij andere huis- en omgangsregels, bijvoorbeeld over thuiskomtijden, liggen die grenzen niet zo vast. Ook met pubers met ADHD valt redelijk te overleggen, zeker als ze weten dat ze serieus worden genomen.
Een kind met ADHD opvoeden kan veel vragen van ouders. Om die reden zijn oudertrainingen een vast onderdeel van de behandeling voor kinderen met ADHD. Hulp, training en ondersteuning bij de opvoeding is geen teken van zwakte maar juist een teken dat je jouw verantwoordelijkheid als ouder serieus neemt. Vraag naar zo’n training als jouw huisarts of de zorgverlener bij wie je hulp hebt gezocht hier niet zelf mee komt. Volgens de richtlijnen en standaarden bij ADHD zijn adviezen en trainingen voor ouders de eerste stap.
Naast dat het meer vraagt in de opvoeding, moet je als ouders misschien ook vaker naar school voor een gesprek. Of moet je in gesprek met de gemeente om (de juiste) zorg te krijgen. Ook dat zijn extra taken en verantwoordelijkheden.
Lees hier het ADHD dossier uit BalansMagazine (nr. 1 2020).
Zie ook Flyer academische werkplaats voor ADHD en druk gedrag
Heb je vragen of zorgen over je kind met ADHD, of herken je kenmerken en wil je daar graag eens met een ervaringsdeskundige praten? Neem dan eens contact op met onze Advieslijn.
Klik op de volgende link voor het gehele ADHD Dossier op onze website: om meer informatie te krijgen over wat ADHD is, hoe de diagnose wordt vastgesteld, wat het behandelplan en de richtlijnen zijn, hoe je er in de opvoeding, in de vrije tijd of in het onderwijs mee om kunt gaan, en meer..
Bekijk hier de voordelen van het lidmaatschap en ontvang Balans Magazine en BalansKIDS
Contact
LANDELIJK BUREAU BALANS
Kosterijland 7
3981 AJ Bunnik
Nederland
Kvk nummer: 404.80.851
RSIN nummer: 007446871
IBAN: NL76 INGB 0000 507708
Nuttige links
Over Balans
Samenwerkingspartners
Contactformulier
BalansAdvieslijn
Voor inhoudelijke vragen
Ma, di, wo, do.: van 10.00 – 13.00 uur
(030) 225 50 50 via keuzemenu 3
Volg ons op:
Telefonische bereikbaarheid
Ma, woe, do.: van 10.00 – 13.00 uur
(030) 225 50 50
Overige vragen kunt u stellen via het Contactformulier
Adverteren
[email protected]
Daarnaast ook op dinsdagavond van 19.00 tot 21.00. Buiten deze tijden zijn we bereikbaar via het contactformulier.
BalansAdvieslijn:
Contactformulier
Ledenadministratie:
Contactformulier
Deze website is gemaakt door Project Icarus!
Project Icarus is een uitdagende en leerzame plek voor jongvolwassenen met een beperking die zichzelf willen ontwikkelen op het gebied van computers en ICT.
Wil je ook je website laten maken door Project Icarus?
