Heeft je kind last van tics? Er kunnen veel redenen zijn waarom een kind een of meer tics ontwikkeld. Wil je daar meer over weten? Kijk dan ook op onze pagina ‘wat zit er achter moeilijk gedrag’.

Hieronder beantwoordt Dr. Jeroen Heijmens Visser, kinder- en jeugdpsychiater, vragen over ‘Tourette’ en tics.

1. Gilles de la Tourette staat bekend als aandoening waarbij kinderen en volwassenen ongecontroleerd schelden. Maar het gaat veel vaker vooral om tics. Hoe ontwikkelt dit zich over het algemeen, van kleuterleeftijd tot jongvolwassenheid? En kan een kind er ‘overheen groeien’?

‘Tics kunnen in de kindertijd beginnen en hoeven lang niet altijd blijvend te zijn. Twintig procent van alle kinderen heeft een korte tijd tics, die vanzelf weer verdwijnen. Denk aan een oogknipper, schouderbeweging, kuchje, serie geluiden of een bepaald woord. Als tics blijven, spreken we van een ticstoornis, bij bewegingen én geluiden heet dat Tourette. Vaak begint Tourette rond het einde van de kleuterleeftijd met bewegingstics. Meestal in het gezicht, later in het boven- of onderlichaam. Weer later kunnen er geluidjes bij komen. Schelden komt slechts bij één op de zeven volwassenen met Tourette voor, bij kinderen nog minder.

Tics zijn het meest aanwezig in de tienertijd. Daarna nemen ze vaak af met zo’n zeventig procent. Bijna driekwart van de mensen met Tourette houdt tics. Dus een kwart van de kinderen ‘groeit eroverheen’. Of dat voor altijd is, weten we nog niet goed. Soms komen later de tics ineens weer terug.’

2. Hoe kunnen ouders, broers en zussen, familie en leerkrachten hier het beste mee omgaan in het dagelijks leven?

‘Belangrijk is dat degene met de tics aangeeft wat hij prettig vindt. Soms helpt wijzen op de tics, soms werkt het juist averechts. Een rustige omgeving kan helpen tics te verminderen. Onthoud: degene met tics doet het niet met opzet en kan het hooguit een beetje onderdrukken. Slaan, schoppen of schelden vanuit een ticstoornis doet een groot beroep op ouders, partners en anderen in de omgeving. Stichting Gilles de la Tourette (tourette.nl) biedt veel informatie en organiseert contactdagen voor patiënten en hun omgeving.’

3. Er is gedragstherapie, er zijn medicijnen; wanneer zijn die nodig en wat werkt?

‘De behandeling begint vaak met uitleg over tics/Tourette (psycho-educatie) en aanpassingen in de omgeving, zodat iemand minder last heeft van de tics. Soms is dat al genoeg. Zo niet, dan kan gedragstherapie helpen. Jammer genoeg kan dat lang niet altijd dichtbij huis. Medicijnen kunnen goed helpen, maar hebben soms bijwerkingen. Daarom zijn ze tweede keus. Beide behandelingen verminderen de tics ongeveer met dertig procent. Soms zetten we gedragstherapie en medicijnen allebei in. Er zijn andere behandelingen, niet speciaal op tics gericht, zoals een cursus om meer zelfvertrouwen te krijgen. Welke behandeling het beste werkt, is maatwerk.’

 

Meer weten?

Heb je hier vragen over, dan kun je contact opnemen met onze Advieslijn door te bellen of het contactformulier in te vullen.

Je kunt ook kijken op Brainwiki (gemaakt door het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie). Deze landelijke organisatie zorgt ervoor dat behandelaars, ouders, jongeren, gemeenten en scholen betrouwbare kennis over psychische problemen hebben.

Op deze Belgische website vind je onder andere informatie voor leerkrachten en school: Vlaamse Tourette vereniging

Ook een Belgische site, Psychepolis, met informatie over tics. 

En nog een Belgische site:Iktic-Jetique. Met tips, artikelen en webinars.