Scroll Top

Extra informatie bij artikel over dyslexie en dyscalculie ‘Hoe beperk je psychosociale problemen bij kinderen met een leerstoornis?’ Balans Magazine 2

Winactie voor ouders!

Wij mogen een werkboek Wegwijs in dyslexie én een werkboek Wegwijs in dyscalculie weggeven, bedoeld voor kinderen tussen 8-16 jaar. Wil je dit werkboek graag winnen? Stuur dan een mail naar [email protected]. Vermeld welk werkboek je graag wilt winnen en waarom. Vergeet ook je adresgegevens niet voor als je de prijs wint.

Niet gewonnen? De werkboeken kosten € 25,99 en zijn verkrijgbaar via www.lannoocampus.com en de (online) boekhandels.

Terugluisteren presentatie webinar met Jojanneke van der Beek

Jojanneke van der Beek heeft in mei een presentatie gegeven tijdens een webinar voor Balans over onzekerheid en faalangst bij kinderen met dyslexie of dyscalculie. Je kunt de presentatie van het webinar terugluisteren.

Op school en tijdens de behandeling bij een behandelaar ligt de aandacht vaak op het trainen en oefenen met een kind, zodat een kind zo snel mogelijk beter wordt in lezen, spellen en rekenen. Toch is het net zo belangrijk om aandacht te besteden aan de sociaal-emotionele kanten van leermoeilijkheden, vindt Jojanneke van der Beek. Jojanneke is orthopedagoog-generalist, docent en onderzoeker en een van de auteurs van Wegwijs in dyslexie en dyscalculie. In dit webinar geeft Jojanneke uitleg over de sociaal-emotionele problemen waar kinderen met leermoeilijkheden last van kunnen hebben. Daarnaast geeft ze veel praktische adviezen en tips voor hoe ouders en professionals deze kinderen kunnen begeleiden bij het omgaan met hun onzekerheid, somberheid en faalangst.

Wegwijs in dyslexie en dyscalculie

Wegwijs in dyslexie en dyscalculie is een training voor kinderen en jongeren met dyslexie en/of dyscalculie in de bovenbouw van het basisonderwijs en de onderbouw van het voortgezet onderwijs die, (mede) als gevolg van hun leerstoornis, psychosociale problemen ervaren zoals angst, somberheid en een laag zelfbeeld. Het doel van de training is dat deze kinderen en jongeren leren omgaan met hun dyslexie en/of dyscalculie en dat de psychosociale problemen afnemen.

De training is opgezet als een route met verschillende tussenstops. Deze route is onderdeel van een grotere reis: de reis die symbool staat voor het leven van het kind met dyslexie of dyscalculie. Het kind heeft bij het startpunt van de route al een hele weg afgelegd en zal aan het einde van de route, na afloop van de training, zelfstandig verder reizen. De trainer reist tijdens de training een stukje met het kind mee. Hieronder is de routekaart van de training afgebeeld.

De training bestaat uit vier delen. In het eerste deel van de training staat psycho-educatie over de leerstoornis en bijkomende psychosociale problemen centraal. Het kind leert wat dyslexie of dyscalculie is en wat het voor hem betekent. Ook wordt gekeken naar wat het hebben van een leerstoornis in emotioneel opzicht kan betekenen, zoals last hebben van faalangst of een laag zelfbeeld.

In het tweede deel van de training staan cognitief-gedragstherapeutische technieken op basis van het G-model (Gebeurtenis – Gedachte – Gevoel – Gedrag – Gevolg) centraal. Verschillende denkfouten, die gedachtekronkels worden genoemd, en het effect ervan op gevoelens en gedrag worden besproken. Het kind leert gedachtekronkels bij zichzelf te herkennen en om te buigen naar meer helpende gedachten. Er wordt specifiek aandacht besteed aan gevoelens van angst en spanning en het overwinnen van vermijdingsgedrag door middel van exposure (het aangaan van angstige en spannende situaties). Daarbij zijn terugkerende ontspanningsoefeningen een belangrijk onderdeel.

In het derde deel van de training wordt aandacht besteed aan handvatten voor het omgaan met dyslexie of dyscalculie als beperking (copingvaardigheden). Er wordt ingegaan op handige en minder handige manieren van reageren op situaties waarin het kind voor zichzelf moet opkomen. Ook gaat het kind aan de slag met het verbeteren van zijn aanpak bij het maken en leren van schoolwerk. Zo leert het kind om beter met zijn leerstoornis om te gaan in het dagelijks leven en het schoolse leren.

In het vierde deel van de training staat een terugblik op de training centraal, maar vooral ook een blik naar de toekomst. Besproken wordt hoe het kind zijn toekomst met dyslexie en/of dyscalculie voor zich ziet. Er wordt ingegaan op wat het kind, ook op langere termijn, nodig heeft om met een goed gevoel de toekomst tegemoet te treden. Daarbij wordt geanticipeerd op mogelijke hindernissen die hij nog kan tegenkomen (terugvalpreventie). De training wordt afgesloten met een online follow-up afspraak.

Het programma bestaat uit een handleiding voor trainers (orthopedagogen of psychologen), een werkboek voor kinderen en jongeren met dyslexie en een werkboek voor kinderen en jongeren met dyscalculie. Zowel de ouder(s) als de school van het kind worden actief betrokken bij de training. Op www.lannoocampus.com kunnen de handleiding en de werkboeken worden ingezien (zoek op: Wegwijs in dyslexie en dyscalculie).

Word trainer

Ben je orthopedagoog of psycholoog en geïnteresseerd in het geven van de training Wegwijs in dyslexie en dyscalculie? De training is een gedetailleerd behandelprotocol gebaseerd op cognitieve gedragstherapie (CGT) en kan zowel individueel als in een groepje worden aangeboden. Kennis van en ervaring met CGT, dyslexie/dyscalculie en bijkomende psychosociale problemen is wenselijk. Via King nascholing worden vanaf schooljaar 2022-2023 cursusdagen voor trainers aangeboden over Wegwijs in dyslexie en dyscalculie.

Steun en begrip van de omgeving

Professionele begeleiding van een kind met een leerstoornis, bijvoorbeeld met de training Wegwijs in dyslexie en dyscalculie, is belangrijk om het ontwikkelen en verergeren van psychosociale problematiek bij een kind te voorkomen. Dit zal echter niet slagen zonder betekenisvolle relaties met ouder(s), leraren en leeftijdgenoten, die bijdragen aan het welbevinden van het kind. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om aandacht hebben voor en ruimte geven aan de emoties die spelen rondom de leerstoornis, het accepteren van de leerstoornis en begrip tonen voor de bijkomende moeilijkheden, het samenwerken met andere betrokkenen zoals externe hulpverleners, en het ondersteunen van de didactische ontwikkeling van het kind. Kinderen die zich op school ondersteund en gewaardeerd voelen, hebben minder risico op het ontwikkelen van psychosociale problemen. Steun en begrip op school uiten zich bijvoorbeeld in een toegankelijke en betrokken houding van leraren, een helder beleid ten aanzien van remediërende, compenserende en dispenserende maatregelen, ondersteuning bij het leren werken met technische hulpmiddelen, aandacht voor persoonlijke successen, en het organiseren van groepsbijeenkomsten met lotgenoten.

Tips voor ouders

Kinderen met dyslexie en/of dyscalculie hebben vaak last van een negatief zelfbeeld op het gebied waarin ze moeilijkheden ervaren, en soms over meerdere gebieden. Ze zijn dan niet tevreden over zichzelf, zien vooral wat fout gaat en letten minder goed op waar ze wel goed in zijn. Het is daarom belangrijk om positieve gedachten en een gezond zelfbeeld te stimuleren:

  • Zorg dat er thuis voldoende aandacht is voor ontspanning, hobby’s en talenten van het kind. Baken de tijd die (extra) besteed moet worden aan de leermoeilijkheden af. Werk bijvoorbeeld met een timer en maak duidelijke afspraken over wanneer het werk gemaakt moet worden, en dus ook over wanneer er niet gewerkt hoeft te worden en er tijd is voor andere dingen!
  • Geef aandacht aan successen, hoe groot of klein ook. Benoem het wanneer je opmerkt dat iets goed is gegaan. Dat kan te maken hebben met de leermoeilijkheden, maar ook met hoe het kind ermee omgaat of met successen buiten het leren.

Kinderen met dyslexie en/of dyscalculie hebben vaak last van faalangst en andere angsten en spanning rondom het leren. Erken deze gevoelens en ondersteun waar nodig:

  • Geef ruimte voor de emoties, luister naar wat het kind te vertellen heeft en vul niet te snel in. Als een kind er niet zelf over vertelt, vraag er dan naar en help het kind om er woorden aan te geven. Het is belangrijk dat het kind weet dat zijn gevoelens er mogen zijn en dat er aandachtig naar geluisterd wordt.
  • School is vaak een bron van stress, dus zorg thuis voor rust en voorspelbaarheid. Zorg dat er ruimte is om de lichamelijke spanning te verminderen, door bijvoorbeeld te gaan wandelen, dansen, knuffelen of stoeien, of yoga- of ontspanningsoefeningen te doen (er is veel te vinden via YouTube).

Ouders zijn een belangrijk rolmodel voor het kind in het leren omgaan met stress en spanning. Bespreek hoe je als ouder met stress en spanning omgaat, doe het voor of reflecteer erop. Misschien heb je als ouder zelf ook leermoeilijkheden (gehad), vertel dan wat jou geholpen heeft en wat juist niet. Je kunt ook op andere gebieden laten zien of bespreken hoe je met spanning omgaat: als je ergens te laat voor dreigt te komen, als je voor jezelf moet opkomen, als je in een spannende achtbaan gaat et cetera.

Zoek lotgenotencontact! Het kan helpen om van andere ouders te horen hoe zij omgaan met hun kind met een leerstoornis. Praktische zaken en tips maar ook emotionele aspecten zoals schuldgevoelens, frustratie, verdriet, schaamte of juist trots. Soms is meer professionele begeleiding voor ouders nodig als er sprake is van angsten of een negatief zelfbeeld bij de ouders (bijvoorbeeld door eigen nare ervaringen rondom het leren in het verleden), die doorwerken in de opvoeding.

Handige websites en beeldmateriaal

Voor kinderen met een leerstoornis kan het fijn zijn om te zien dat ze niet de enige zijn die tegen problemen aanlopen op school en in het dagelijks leven. Er zijn verschillende websites en filmpjes over dyslexie en dyscalculie te vinden op internet, bijvoorbeeld:

Voor kinderen met een leerstoornis kan het fijn zijn om te zien dat ze niet de enige zijn die tegen problemen aanlopen op school en in het dagelijks leven. Er zijn verschillende websites en filmpjes over dyslexie en dyscalculie te vinden op internet, bijvoorbeeld:

Meer lezen over dyslexie en een laag zelfbeeld?

Artikel over dyslexie en een laag zelfbeeld met Tamara Vreeken van de HOI Foundation en Joli Luijckx. Met ook een kader over een dyslexiesimulator waarmee je anderen kunt laten ervaren hoe het is om dyslexie te hebben.

Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.