Scroll Top

Diana is getrouwd met Peter. Samen hebben ze een zoon: Nate (18). Al een aantal jaren gaat Nate niet naar school. Hij is een zogenaamde ‘thuiszitter’. Toen hij in het voortgezet onderwijs uitviel, wisten zijn ouders nog niet waarom het zo moeizaam ging met hem op school. Inmiddels is de diagnose ASS (autisme) gesteld. In dit blog vertelt Diana over de rol van haar eigen trauma en het belang van heling.

We hebben allemaal onze trauma’s. Ik wil de mijne met jullie delen. Als kind verlangde ik naar de aandacht en onvoorwaardelijke liefde van mijn moeder.
Op de één of andere manier was die moeilijk te vinden. Mijn moeder was zondermeer zorgzaam en een lieve en goede moeder. Ze was mijn vriendin en ik heb heel veel van haar geleerd, maar toch….ik miste iets….. Op dat ‘iets’ kon ik nooit mijn vinger leggen en ik voelde mij er schuldig over. Om deze gevoelens te benoemen, omschreef ik het als een splinter die ik wel voelde, maar niet kon vinden.

Jaren later – ik was 49 en mijn zoon was inmiddels van school uitgevallen – ontdekte ik in een vakantie wat er mis was geweest in de relatie tussen mijn moeder en mij. Emoties van angst, paniek en het gevoel gevangen te zitten in een situatie waaruit ik niet kan ontsnappen, kwamen tot uitbarsting in een vakantie met vrienden. Door de stress van een vriendin, haar onvermogen tot een normaal gesprek en de projectie van deze stress op mij, kreeg ik het gevoel dat mijn keel werd dichtgeknepen; alsof mij letterlijk de mond werd gesnoerd.

Helaas was ik dat moment de enige die het vreemde van de situatie inzag en voelde. Later – nadat ik tot rust was gekomen en de situatie analyseerde – begreep ik opeens waarom ík zo heftig op deze situatie had gereageerd. Met hernieuwd inzicht begreep ik in één keer wat de pijn in mijn relatie met mijn moeder had veroorzaakt.

Ik had boeken gelezen over psychologie, hooggevoeligheid, autisme en vele andere zaken. Maar toch had ik nooit gezien wat zich voor mijn neus afspeelde. Plotseling begreep ik waar het onvermogen van mijn moeder om over haar gevoelens te praten vandaan kwam, en wat het met mij had gedaan. Ik zag hoe het mij had gevormd, hoe het de bodem onder mijn zelfvertrouwen had weggeslagen en hoeveel bypasses ik had gecreëerd om me staande te houden.

Ik begreep ook welke rol autisme in de generatie voor mij had gespeeld en hoe trauma’s daaruit voortvloeiend deze mensen hadden gevormd. Hoewel er nooit een diagnose bij mijn moeder (of bij één van mijn voorouders) was gesteld, was voor mij autisme (in al zijn diversiteit) een oorzaak waardoor ik heel veel kon plaatsen

Doordat ik op dat moment inzag waar mijn vele zelfverwijten uit voortkwamen, begon ik mezelf vanaf dat moment met andere ogen te bekijken. Het gebrek aan zelfvertrouwen veranderde in een gezond zelfvertrouwen en de zelfverwijten verdwenen als sneeuw voor de zon. Het was immers niet mijn schuld dat mijn moeder mij niet had begrepen. Het was eerder zo dat zij op haar manier op de dingen in het leven reageerde, en dat die manier niet overeenkwam met de mijne.

Doordat ik mijn zelfvertrouwen had hervonden – op een diepgaandere manier dan ooit tevoren – voelde ik mij ook niet langer meer een slachtoffer van de omstandigheden. Het inzicht dat je goed bent zoals je bent is een inzicht dat ik iedereen gun. Natuurlijk lijkt dit een voor de hand liggende opvatting, maar voordat ik tot deze inzichten kwam is er heel wat strijd geleverd uit onbegrip.

Inmiddels ben ik een aantal jaren verder en hoewel ik af en toe nog de pijn voel van de – soms – emotionele afwezigheid van mijn moeder, is de relatie met mijn man beter dan ooit, staan wij als gezin sterker dan ooit én heb ik meer inzicht gekregen over het zogenaamde ‘gebrek aan empathie’ bij mensen met autisme.

Ten onrechte vermeend ‘gebrek aan empathie’ bij autisten

Zoals ik het nu zie is dit ‘gebrek aan empathie’ niet helemaal juist, in ieder geval niet in onze gezinssituatie. Op dit punt heb ik weer veel van mijn zoon geleerd. Hij is namelijk vaak juist zéér begaan met anderen. Deze emoties (en ook andere) zijn voor hem moeilijk onder woorden te brengen. Als dit niet door anderen gezien of begrepen wordt kan hij zich terug trekken waardoor er ten onrechte een label van desinteresse of ‘gebrek aan empathie’ op zijn reactie kan worden geplakt. Dit is extra pijnlijk omdat:

  • Het inlevingsvermogen niet gezien wordt.
  • Er geen hulp wordt geboden om de gevoelens onder woorden te brengen.
  • Er een label op het gedrag wordt geplakt dat de plank volledig misslaat.

In zo’n situatie is het niet vreemd dat iemand zich afsluit voor anderen.
Door veel te luisteren en te praten (wat zondermeer geduld en liefde vraagt) zijn mijn zoon en ik elkaar steeds beter gaan begrijpen.
Doordat ik van twee kanten begrijp hoe autisme aan beide zijden tot onbegrip en eenzaamheid kan leiden, wil ik hier een oproep doen aan iedereen om toch vooral naar elkaar te luisteren en met elkaar in gesprek te blijven. Autisme is geen ziekte, er is ook geen schuld. De pijn die zowel door degene met als zonder autisme wordt gevoeld is vooral het gevolg van communicatieproblemen.

Het belang van heling

Doordat ik mijzelf geen slachtoffer meer voel, ben ik zelfverzekerder geworden. Ik heb geen last meer van onterechte schuldgevoelens, ben empathischer en evenwichtiger geworden. Hierdoor ben ik mij gaan verdiepen in zaken die ik voorheen emotioneel te zwaar of te moeilijk vond.

Één van deze zaken is het bestaan van georganiseerd kindermisbruik. Er zijn tegenwoordig meerdere overlevers die de moed hebben gevonden hun eigen levensverhaal te vertellen. Deze verhalen hebben mij enorm veel inzichten gegeven in de psyche van de mens en tevens een groot maatschappelijk probleem blootgelegd dat ik hierbij graag onder de aandacht wil brengen. Omdat de overlevers vaak niet worden geloofd en ik weet hoe pijnlijk dat is, wil ik graag een lans breken voor iedereen die de moed heeft gevonden om zijn of haar verhaal te delen.

Één van deze getuige is Anneke Lucas. Haar verhaal geeft – hoewel heftig– enorm veel inzichten op heel veel vlakken. Zij heeft een groot deel van haar leven besteed aan het helen van haar trauma’s (o.a. door middel van yoga) en is uiteindelijk ook andere overlevers gaan ondersteunen. Zij – en alle andere overlevers – verdienen het om gehoord te worden. Naast dat haar levensverhaal belangrijk is om gehoord te worden (zij heeft er een boek over geschreven) kan zij ook als geen ander de noodzaak van het helen van trauma’s, uitleggen.

Privacy Preferences
When you visit our website, it may store information through your browser from specific services, usually in form of cookies. Here you can change your privacy preferences. Please note that blocking some types of cookies may impact your experience on our website and the services we offer.