‘Elke stagiair moet welkom zijn’
TEKST & FOTO’S BAKKERIJ RENÉ LAMERS
Kijk niet naar de diagnose, maar naar de persoon en diens kwaliteiten. Dat adviseren stagebegeleiders voor studenten met ondersteuning die op stage gaan. Vaak maakt de opleiding de student ‘geschikt’ voor de stage. Vanuit de werkgever is echter ook wat te winnen. ‘Je hebt werkgevers die het snappen, maar soms zit er een starre tussen.’
Stage is spannend: buiten de omgeving van je opleiding ga je het geleerde in praktijk brengen. Extra spannend is het voor studenten die ondersteuning nodig hebben. De verandering van omgeving en mensen kan bijvoorbeeld ingrijpend zijn. Ook kunnen stagiairs het moeilijk krijgen als ze zichzelf niet kunnen zijn op de stageplek, of niet worden begrepen
Buiten de comfortzone
Je kunt met de student vooraf bespreken wat die op de stage nodig heeft of wat zijn of haar grenzen zijn. Een drukke positie is niet voor iedereen weggelegd. En ook niet iedereen is geschikt om acht uur op een stoel hetzelfde te doen.
Je moet balans vinden tussen wat kán en wat móét. ‘De student moet wel een leercurve doormaken en kunnen functioneren in de echte wereld,’ zegt Martin Peeters, stagebegeleider bij Gilde Opleidingen in Venlo. ‘Daarom helpt het als de stagebegeleider de student goed kent,’ stelt Martins collega Suzanne Glasbergen van het Grafisch Lyceum in Rotterdam. ‘Je kunt dan voor een situatie zorgen waarin de student zich veilig voelt om een stapje buiten de comfortzone te zetten.’
Oefenen met sociale situaties
Suzanne oefent met studenten sociale situaties, waarbij haar opleiding tot dramatherapeut van pas komt: ‘Zo oefen ik met studenten in zich presenteren.’ Het Grafisch Lyceum organiseert matchdagen met werkgevers, zodat studenten kunnen oefenen. Martin is klinisch psycholoog en kan zo met stagiair en ouders praten over onzekerheden en angsten. Hij gaat soms met een student alvast kijken op de stageplek, zodat die al wat bekender is. ‘Ik laat weleens degene die de student thuis begeleidt aanschuiven op de stageplek.’ Ook tijdens de stage is er contact.
‘We willen wel een goeie…’
Empowerment kan nodig zijn. Deze jongeren zijn zich namelijk bewust van hun diagnose en nemen dat mee naar een werkgever. Ze zijn onzeker. Zoals stagiair Ben de Graaf (zie kader), die een slechte ervaring heeft. ‘Dat draag ik mee. Ik ben elke dag onzeker en denk na over hoe mensen naar me kijken.’ Als je met de student doorneemt wat ze allemaal kúnnen, maakt ze dat al steviger. Martin en Suzanne begeleiden studenten vanuit de opleiding. Maar vanuit de werkgevers is nog wat te winnen.
Martin: ‘Ik hoor steeds vaker: We willen wel een goeie. Ofwel: geen niveau 2. Álle stagiairs moeten welkom zijn. In grote bedrijven vind je makkelijker een begeleider, maar je hebt ook werkgevers die daar star in zijn of productie moeten draaien en bang zijn voor de tijd die begeleiding kost.’
‘We kunnen meer doen richting de werkgever,’ zegt Suzanne. ‘En we moeten het positiever brengen: meer nadruk op wat een student wél kan. Kijk naar de persoon, niet naar de diagnose. Iedereen heeft wat te leren.’
Andere omgangsvormen
Stagebegeleiders hebben echter nu al hoge werkdruk. ‘Onze schoolmaatschappelijk werkers en de schoolpsycholoog hebben het drukker,’ zegt Suzanne. ‘Mede door wachtlijsten in de zorg: op de opleiding kunnen ze sneller hulp krijgen.’ Daarnaast speelt een ‘generatiedingetje’: steeds vaker schuurt het tussen oudere collega’s en jongeren, die andere omgangsvormen hebben. Helemaal doordat ze door de coronapandemie weinig konden oefenen in samenwerken en omgang met anderen. Martin: ‘Op stage gaan ze dan helemaal los.’
Balans vinden als ouders
Als ouder dien je een balans te vinden tussen zorgen voor je kinderen tegenover ze aan hun lot overlaten. Martin: ‘Stimuleer ze in wat ze moeten doen, maar vraag ook wat ze nodig hebben. Maak het bespreekbaar met de stagebegeleider, want dan kennen we de student beter. Voor harmonie is het ook goed om dit als ouders samen te doen. We zien vaak moeders die (over)bezorgd zijn, terwijl vaders afstandelijker zijn en nooit verschijnen.’
TIPS voor de ouders:
- Help je kind een to-do-lijst te maken.
- Neem het niet uit handen, je kind moet het leren.
- Neem je kind een keer mee naar je werk.
- Benader zelf niet de werkgever, maar de studiebegeleider.
TIPS voor werkgevers:
Ook studenten met autisme of adhd moeten op hoog niveau ervaring kunnen opdoen. Vaak functioneren ze dan juist beter.
Kijk niet naar een diagnose, maar naar de jongere en wat die nodig heeft.
Richt je niet op de beperking, maar op wat deze studenten wél kunnen en misschien zelfs beter kunnen dan anderen.
Matthijs wíl graag Ben als stagiair
‘Op een vorige stage werd ik op niet zo’n leuke manier ontslagen. Ik weet dat het niet door mij komt, maar ik draag dat mee. Elke dag ben ik onzeker.’ Ben de Graaf is student brood- en banketbakker aan het ROC van Amsterdam. Nu loopt hij stage in Hilversum.‘Ik wen hier snel. Matthijs geeft veel complimenten.’ Matthijs Boon is zijn werkgever. ‘Ik wilde al jaren studenten met een beperking werk bieden. Ik leer daar zelf ook zoveel van. En Ben is precies en altijd op tijd.’
Lees hier de hele reportage over de stage van Ben bij bakkerswinkel Matthijs Boon in Hilversum.
Dit artikel verscheen eerder in Balans Magazine 3 2023. Wil je ook ons magazine ontvangen? Word dan nu lid. Bekijk hier de voordelen.