Is privacy een blokkade voor passend onderwijs?
TEKST HARRY NIJKAMP
Harry Nijkamp is onderwijsjurist en adviseert scholen, schoolbesturen en samenwerkingsverbanden
passend onderwijs over onder meer juridische aspecten van passend onderwijs. Hij adviseert ook over
privacyvraagstukken en geeft hierover workshops. Verder is hij auteur van het landelijk Model Privacy
Convenant Onderwijs – Gemeenten – Jeugdhulp. Dit convenant helpt regio’s om multidisciplinaire samen-
werking op een zorgvuldige wijze vorm te geven als het gaat om het delen van persoonsgegevens tussen
onderwijs, jeugdhulp/zorg en gemeenten. Contact: [email protected]
Handelingsplan
‘Mag ik dan van de ouders helemaal geen medische gegevens van de leerling vragen?’ Deze verzuchting slaakt een intern begeleider van een school tegen mij. Zij moet een handelingsplan opstellen voor een kleuter die voor het eerst naar school gaat en die extra ondersteuning nodig heeft. Duidelijk is dat de kleuter een behoorlijke ontwikkelingsachterstand heeft, maar de ouders willen geen diagnoseresultaten met de school delen.
Patstelling
Dit soort patstellingen komt regelmatig voor. De ouders beschermen terecht hun kind en willen voorkomen dat het de hele schoolloopbaan wordt gelabeld als iemand met adhd, pdd-nos of andere beperking. Aan de andere kant probeert de school in kaart te brengen wat er met de leerling aan de hand is, om het onderwijsaanbod daar zo goed mogelijk op af te stemmen.
Niet delen?
Hoe kunnen ouders en onderwijsprofessionals elkaar nu vinden en wie heeft er gelijk? Ik vertel de intern begeleider dat ouders inderdaad het recht hebben om medische informatie over hun kind niet te delen. Maar ook dat dit niet het hele verhaal is. In het onderwijs staat de handelingsgerichte aanpak voorop. De vraag is niet: Welke beperking heeft deze leerling? Maar: Welke ondersteuningsbehoefte heeft de leerling? Wat heeft de leerling nodig om zich goed te kunnen ontwikkelen? En hoe kunnen de leerkracht en de school daar het beste op inspelen?
Elkaar versterken
Daarvoor is het als regel helemaal niet nodig om ‘een label’ op de leerling te plakken. Wel zal de school behoefte hebben aan handelingsgerichte informatie over de leerling. Als er bijvoorbeeld een psychologisch onderzoek is dat ouders hebben laten uitvoeren, hoeft niet dat hele onderzoek te worden overlegd, inclusief testresultaten, maar is vaak voldoende dat de handelingsgerichte adviezen uit het onderzoek aan de school worden verstrekt. Die adviezen zijn niet alleen voor thuis van belang, maar kunnen de school ook helpen om de leerling op een eenduidige wijze tegemoet te treden; op die manier kunnen ouders en school partner zijn en elkaar versterken.
Meer vertrouwen
Een paar weken later belt de intern begeleider mij op. ‘We zijn eruit gekomen hoor, dank voor je advies.’ Soms helpt het als school en ouders over en weer wat meer vertrouwen hebben in de ander en gewoon met open vizier het gesprek met elkaar aangaan. Zullen we dat weer afspreken met elkaar?
Doe mee aan een enquête van Balans over privacy in de jeugdhulp, jeugdzorg en in het onderwijs.
Dit artikel verscheen eerder in Balans Magazine 3 2023. Wil je ook ons magazine ontvangen? Word dan nu lid. Bekijk hier de voordelen.
Dossier privacy
Bekijk ook het kennisdossier over privacy van Balans. Met de artikelen De privacy van je kind in het onderwijs en de jeugdzorg en Hoe bescherm je de privacy van je kind en jezelf
