Menu
Wij ondersteunen en versterken ouders van kinderen met problemen bij leren en/of gedrag in opvoeding, onderwijs en zorg
Menu
Wij ondersteunen en versterken ouders van kinderen met problemen bij leren en/of gedrag in opvoeding, onderwijs en zorg
Een behandeling van ADHD begint altijd met voorlichting en adviezen van een zorgverlener. Als ouder krijg je voorlichting over wat ADHD inhoudt. Dit wordt ook wel psycho-educatie genoemd Daardoor snap je beter wat jouw kind nodig heeft en waarom bepaalde dingen niet goed lukken. Daarnaast krijg je adviezen om met het ADHD gedrag om te gaan. Verandering in de omgeving, benadering en verwachting van het kind staan daarbij centraal. Het is ook belangrijk dat de leerkracht deze voorlichting en adviezen krijgt. Lees hierover meer op de pagina ‘’omgaan met ADHD in het onderwijs’’Je huisarts of een andere zorgverlener geeft deze informatie aan jou en/of de leerkracht van je kind. Dit kan mondeling, met (digitale) geschreven informatie en soms in bijeenkomsten.
Soms helpen de tips en adviezen aan ouders en school niet voldoende. Dan zijn er een aantal mogelijkheden voor behandeling. In deze video zie je welke behandelingen voor ADHD gedrag wel en niet worden aangeraden. Hieronder worden ze verder beschreven.
Zoals je in het filmpje kunt zien, worden er soms behandelingen ingezet die niet werken of waarvan we niet weten of ze werken. Er zijn richtlijnen waarin staat welke behandelingen wel of niet worden aangeraden voor kinderen met ADHD. Hierin staat dat bij kinderen tot 12 jaar de behandeling vooral gericht moet zijn op de omgeving, dus op ouders en leerkrachten. Dit is niet omdat ouders en leerkrachten de problemen hebben veroorzaakt, maar dit is omdat een kind zelf nog niet de vaardigheden heeft om zijn of haar problemen op te lossen. Als ouder of leerkracht kun je daar dus bij helpen. Voor kinderen vanaf 12 jaar wordt wel ook behandeling voor het kind zelf aangeraden (zie voor uitleg hieronder).
Helaas blijkt dit in de praktijk niet altijd zo te gaan. Ouders en leerkrachten krijgen vaak geen training aangeboden om anders te leren omgaan met het gedrag van hun kind. Vaak krijgen kinderen medicatie voorgeschreven zonder dat eerst is geprobeerd om de omgeving en benadering te veranderen. Zie hierover ook de kamervragen die kamerlid Peters (CDA) hierover in 2020 stelde en het artikel dat Accare hierover in april 2020 publiceerde. Mocht je willen starten met een ouder- en/of leerkrachttraining in plaats van medicatie, vraag de zorgverlener hier dan naar. De richtlijnen zijn er niet voor niets.
Welke behandeling wordt ingezet, wordt altijd besloten in overleg met de zorgverlener, de ouder en eventueel het kind zelf.
Onder een psychosociale aanpak valt alle hulp en ondersteuning waarmee je het problematische gedrag van het kind positief beïnvloedt. Om dat te bereiken, is deze hulp en ondersteuning voor kinderen jonger dan 12 jaar niet gericht op het kind zelf, maar op ouders en leerkrachten. Zij zijn tenslotte degenen die het kind opvoeden, begeleiden en onderwijzen. Dit is dus niet omdat ouders en leerkrachten de problemen hebben veroorzaakt maar omdat een kind zelf nog niet de vaardigheden heeft om zijn of haar problemen op te lossen. Als ouder of leerkracht kun je daar dus bij helpen. Bij jongeren vanaf 12 jaar wordt het kind zelf ook bij de behandeling betrokken.
Infographic over welke behandeling voor ADHD(-gedrag) wel en niet wordt aangeraden
-Oudertraining. In een oudertraining leren ouders technieken aan voor de omgang met het ADHD-gedrag van hun kind. Ook is er veel aandacht voor bijkomende gedragsproblemen (bijvoorbeeld opstandig of boos gedrag). De ouder leert bijvoorbeeld om meer structuur te bieden, positieve aandacht te geven en haalbare doelen te stellen. Een oudertraining wordt altijd toegespitst op het gedrag waar het kind last van heeft. Een oudertraining bestaat vaak uit een aantal bijeenkomsten, of is online te volgen. Tussen de sessies door oefent de ouder thuis met de technieken. Een oudertraining is geschikt als het ADHD gedrag of de gedragsproblemen vooral thuis voorkomen. Meer informatie is te vinden in dit webinar of dit ervaringsverhaal.
-Leerkrachttraining. In een leerkrachttraining leert de leerkracht technieken aan voor de omgang met het ADHD-gedrag van een specifiek kind in de klas. Ook is er veel aandacht voor bijkomende gedragsproblemen (bijvoorbeeld opstandig of boos gedrag). Technieken die bijvoorbeeld worden aangeleerd zijn structuur bieden, positieve aandacht geven en haalbare doelen te stellen. Een leerkrachttraining wordt altijd toegespitst op het gedrag van een specifiek kind. Het is belangrijk dat de leerkracht tussen de sessies door gaat oefenen met de aangeleerde technieken. Een leerkrachttraining is geschikt als het ADHD gedrag of de gedragsproblemen vooral op school voorkomen. Meer informatie is te vinden in dit webinar.
-Vaardigheidstraining jongere (gebaseerd op cognitieve gedragstherapie). In een vaardigheidstraining voor jongeren gaat de jongere aan de slag met iets wat hij of zij lastig vindt. Dit kan bijvoorbeeld plannen zijn of contact met leeftijdsgenootjes. Een vaardigheidstraining is voor kinderen vanaf 12 jaar. Het is vooral geschikt als de jongere zelf tegen problemen aanloopt. Meer informatie is te vinden in dit webinar.
Medicatie kan de kenmerken van ADHD verminderen (aandachts- en concentratieproblemen, impulsiviteit en hyperactiviteit). Hierdoor kan het een goede behandeling zijn voor kinderen met ernstige of matig ernstige ADHD. Er is echter geen aantoonbaar effect op de schoolprestaties en de eventueel bijkomende gedragsproblemen.
Het is belangrijk dat er wordt gezocht naar een soort en dosis medicatie die goed bij het kind past. Soms moeten verschillende soorten medicatie (of combinaties daarvan) worden uitgeprobeerd. Bij sommige kinderen werkt de medicatie niet of niet genoeg. Er kan dan worden opgehoogd in dosis of worden gezocht naar een ander middel. Soms krijgt het kind zo veel last van bijwerkingen, dat het middel erger is dan de kwaal. Dan moet er altijd gezocht worden naar een oplossing, blijf daar niet mee rondlopen!
Bij het meest voorgeschreven medicijn, methylfenidaat, komen de kenmerken terug wanneer de medicijnen zijn uitgewerkt. Het kan ook zo dat het dan tijdelijk (enkele uren) in een wat sterkere mate terugkomt. Dit noemen we het reboundeffect. Dit effect kan met een goed getimed innameschema worden beperkt. Bij langwerkende medicijnen treedt dit effect minder op. Ander voordeel is dat er meestal maar één pil per dag nodig is.
Het is zeker niet altijd nodig dat een kind iedere dag en voor de rest van zijn leven medicijnen moet blijven gebruiken. In de Behandelrichtlijn voor Huisartsen staat bijvoorbeeld dat een kind ook alleen op schooldagen medicatie kan nemen wanneer schoolproblemen op de voorgrond staan. Ook beveelt de richtlijn aan om eens per jaar een stoppoging te doen. Je kind gebruikt dan een week geen medicatie en je kijkt wat dat doet. Hiermee kun je zien of de medicatie nog voldoende werking heeft. Vraag hiernaar bij je huisarts of de behandelaar van je kind wanneer je denkt dat minder medicatie een optie is.
Gebruikt jouw kind of jij zelf ADHD-medicatie?. Dan is het eind van het jaar vaak het moment om naar de kosten voor eigen bijdrage voor 2023 te kijken. En welke zorgverzekeraars (een deel van) de kosten vergoeden vanuit een aanvullende verzekering. Tot 1 januari kun je je huidige zorgverzekering nog opzeggen en overstappen naar een andere zorgverzekeraar. Ieder jaar zetten zorgwijzer en PsyQ alle relevante informatie voor jou op een rijtje. Kijk hier voor de informatie voor 2023.
“Hoe kies ik met mijn behandelaar welk medicijn ik ga gebruiken?” “Mag ik wat extra innemen als ik me niet goed voel?” Veel jongeren – en ouders – hebben vragen over medicijngebruik bij psychische klachten. Zij vinden nu nóg meer duidelijke en betrouwbare antwoorden bij de online wegwijzer Begrijp je medicijn – vraagbaak voor jongeren. Daarnaast kun je deze vlog of dit webinar bekijken over ADHD-medicatie.
Medicatie is geschikt voor kinderen vanaf 6 jaar met matige tot ernstige ADHD. Bij uitzondering kan het ook worden voorgeschreven voor kinderen jonger dan 6 jaar met ernstige ADHD.
Naast adviezen, ouder- en/of leerkrachttrainingen en medicatie zijn er ook behandelingen, die door de huidige richtlijnen niet worden aangeraden. Dit zijn behandelingen waarvan onderzoek heeft aangetoond dat het waarschijnlijk niet werkt of waarvan niet is onderzocht of het wel werkt. Therapeuten of instituten die een alternatieve therapie aanbieden, beweren vaak dat hun therapie ‘bewezen’ werkt. Daar zijn meestal wel wat vraagtekens bij te zetten, dus wees hier kritisch op!.
-Cognitieve trainingen. Dit zijn trainingen voor bijvoorbeeld het werkgeheugen. Dit klinkt als een “logische” behandeling, omdat kinderen met ADHD vaak een minder sterk werkgeheugen hebben. Maar uit onderzoek blijkt dat het werkgeheugen wel verbetert met deze trainingen, maar NIET het ADHD-gedrag of in bredere zin het functioneren van het kind.
-Neurofeedback. Bij neurofeedback wordt geprobeerd om de hersengolven van kinderen met ADHD te verbeteren. Ze moeten bijvoorbeeld een filmpje kijken, en dat gaat alleen door met afspelen als ze de juiste hersengolven uitzenden. Hierdoor zou ADHD gedrag moeten verbeteren. Onderzoek heeft NIET aangetoond dat dit werkt.
-Diëten. Er wordt verondersteld dat er een relatie bestaat tussen wat kinderen eten en hun gedrag. Ook ADHD-onderzoekers zijn hierin geïnteresseerd. Omdat een eerder onderzoek met een zogenaamd eliminatiedieet lichte verbetering van de ADHD kenmerken liet zien, zijn er in 2020 twee wetenschappelijke vervolgstudies naar de effectiviteit van bepaalde aanpassingen in het dieet bij kinderen met ADHD gestart: de Brainstudie aan de WUR en de Trace-studie, door meerdere centra voor kinder- en jeugdpsychiatrie.
Balans staat open voor nieuwe behandelmethodes en volgt de ontwikkelingen op dit gebied. Wanneer het succes van een nieuwe methode voldoende wetenschappelijk is aangetoond, lees je dit uiteraard op onze website en in ons magazine.
-Mindfulness therapie
-Overige kindgerichte behandeling, zoals: Kindercoaching, paardencoaching, therapie voor het kind zelf, dialectische gedragstherapie, speltherapie, psychomotorische therapie
In 2015 is de Wet op de Jeugdzorg vervangen door de Jeugdwet, Vanaf dat moment valt alle geestelijke gezondheidszorg (GGZ) voor kinderen tot 18 jaar onder de gemeente in plaats van onder de Zorgverzekering. Dit betekent dat de gemeente ook verantwoordelijk is voor de vergoeding van hulp voor kinderen met (een vermoeden van) ADHD. De gemeente sluit contracten af met zorgverleners. Dat heet ‘Zorg In Natura’. De gemeente heeft het liefst dat je naar een zorgverlener gaat met een contract. Maar in sommige gevallen kun je een andere zorgverlener kiezen. lees hierover meer op onze pagina ‘Mag je zelf een behandelaar kiezen’.
Er zijn nieuwe hulpmiddelen beschikbaar om goede voorlichting te kunnen geven over effectieve zorg voor kinderen met druk gedrag en ADHD, welke gedownload kunnen worden op de website van ADHD en Druk Gedrag! Daar is een animatie te vinden over welke zorg effectief is en welke niet. Daarnaast zijn er twee factsheets en verschillende PowerPoints met informatie over (psychosociale) behandelingen voor kinderen met ADHD en druk gedrag. Verder is er op de website van Akwa GGZ een keuzehulp te vinden, voor welke behandeling het best ingezet kan worden.
Lees hier het ADHD dossier uit BalansMagazine (nr. 1 2020).
Zie ook
www.adhdendrukgedrag.nl
Heb je vragen of zorgen over je kind met ADHD, of herken je kenmerken en wil je daar graag eens met een ervaringsdeskundige over praten? Neem dan eens contact op met onze Advieslijn.
Klik op de volgende link voor het gehele ADHD Dossier op onze website: om meer informatie te krijgen over wat ADHD is, hoe de classificatie wordt vastgesteld, wat het behandelplan en de richtlijnen zijn, hoe je er in de opvoeding, in de vrije tijd of in het onderwijs mee om kunt gaan, en meer.
Je kunt ook kijken op Brainwiki (gemaakt door het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie). Deze landelijke organisatie zorgt ervoor dat behandelaars, ouders, jongeren, gemeenten en scholen betrouwbare kennis over psychische problemen hebben.
LANDELIJK BUREAU BALANS
Kosterijland 7
3981 AJ Bunnik
Nederland
Kvk nummer: 404.80.851
RSIN nummer: 007446871
IBAN: NL76 INGB 0000 507708
Ma t/m do: van 10.00 – 13.00 uur
(030) 225 50 50
Overige vragen kunt u stellen via het Contactformulier
Adverteren
[email protected]
BalansAdvieslijn:
Contactformulier
Ledenadministratie:
Contactformulier
Volg ons
Deze website is gemaakt door Project Icarus!
Project Icarus is een uitdagende en leerzame plek voor jongvolwassenen met een beperking die zichzelf willen ontwikkelen op het gebied van computers en ICT.
Wil je ook je website laten maken door Project Icarus?
