‘Ze weet nu dat ze niet dom is, alleen anders’
Tekst Chris Reinders
Hanne (10) heeft dyslexie en volgt een training. Dat betekent veel oefenen. Ook in de vakanties. ‘Het is pittig. Maar als het haar helpt, dan moet je erin investeren,’ zegt haar moeder Gini Wilkens (44), die haar dochter met raad en daad bijstaat.
Enthousiast veert Hanne op van de bank in de bovenwoning aan een steegje in de historische binnenstad van Kampen. Op haar knieën zittend op het grijsgekleurde meubelstuk ‘vertolkt’ ze deze zaterdag eind oktober een korte uitvoering van haar verzonnen personage Cato. ‘We worden bij het avondeten soms aangenaam verrast door toneelstukjes die ze aan tafel opvoert. Die zijn bijna theaterachtig,’ vertelt Gini terwijl ze glimlachend de verrichtingen van Hanne volgt. Ja, ze houdt wel van toneelspelen, bevestigt Hanne. Op de Vrije School in Zwolle, waar ze in klas vijf zit (groep 7), had ze in het voorjaar een hoofdrol in een toneelstuk. Ze moest de uitvoering ervan helaas missen wegens ziekte, zegt ze met een beteuterd gezicht.
Dyslexiedag
Tijdens de Dyslexie Familiedag van Balans, kort voor de zomervakantie in Culemborg, werden Hanne en Gini verrast en min of meer ‘gerustgesteld’ door de verhalen van Florien Sjoerdsma en Léon Biezeman. Beiden dyslectisch. Florien vertelde tijdens de drukbezochte dag dat woorden en letters soms ‘husselen’ in haar hoofd. Als ze bijvoorbeeld het recept voor het bakken van een taart leest, dan wil de volgorde van het toedienen van de ingrediënten weleens veranderen. ‘Kan overigens heel aardige verrassingen opleveren,’ stelde ze tijdens haar introductie met enige zelfspot vast.
Florien haalt voldoening en krijgt zelfvertrouwen door het oppakken van ‘andere dingen’ als tekenen en schilderen. Maar vooral sporten brengt haar veel goeds: de klimsport met name. De hele wereld reisde ze af om bergtoppen te bedwingen. Ze behaalde in 2014 in de Dutch Championships Lead de bronzen plak.
Centrale boodschap
Van haar verhaal was Hanne nogal onder de indruk, aldus Gini. ‘Maar ook van dat van Léon Biezeman. Hij schreef al meerdere boeken terwijl hij nota bene dyslectisch is. Heel bijzonder. Maar hij doet het. Maakt fouten. En geeft dat?,’ vraagt ze aan Hanne. Die schudt haar hoofd. ‘Nee, die worden door zijn uitgever uiteindelijk gecorrigeerd,’ vervolgt Gini. De centrale boodschap van de Dyslexiedag voor de bezoekers was: ‘we’ hebben moeite met lezen en schrijven, maar ‘we’ hebben zoveel andere kwaliteiten. ‘Hanne is niet dom. Dat kan ik als moeder tegen haar zeggen. Maar ja, dat zeg je dan als móéder. Nu hoorde ze dat ook een keer van anderen. En kijk eens wat anderen ondanks hun dyslexie bereikt hebben!’
Doorzettingsvermogen
Aan doorzettingsvermogen zal het bij Hanne niet liggen, stelt Gini. ‘Ze is een echte doorzetter. Ze heeft bijvoorbeeld zichzelf het éénwielen aangeleerd: fietsen met één wieltje. Haar vriendinnetje Leonie, ook dyslectisch, zit op een circusschool en reed op zo’n fietsje. Ja, Hanne fietst erop door de straten hier in Kampen.’ Haar doorzettingsvermogen zal zeker van pas komen bij de dyslexietraining van Onderwijs Zorg Centrum (OZC) Cascade. Vlak voor de zomervakantie is Hanne daar samen met Gini mee gestart. ‘Vijf dagen in de week twintig minuten oefenen. Ook in de schoolvakanties. Hanne moet daarnaast nog oefeningen maken op de computer. Dat doet ze alleen en de momenten waarop ze dat doet kan ze zelf kiezen. En verder moet ze veel lezen.’
Te snel
De meeste kinderen met dyslexie lezen te langzaam, zegt Gini. ‘Maar Hanne leest juist te snel.’ Het gaat bij haar om de korte woorden, legt Hanne uit. ‘Soms laat ik een woord in een zin weg en zet ik er een woord voor in de plaats dat in de volgende zin staat. En ik vergeet soms letters of plak andere letters aan een woord. Maar lange woorden kan ik goed lezen en uitspreken.’
Soms vindt ze haar dyslexie ‘vervelend’: als ze bij een toets veel moet lezen. Soms ook ‘leuk’: als bij eenzelfde toets de opdracht wordt voorgelezen. Bij dat laatste heeft ze veel baat. Dan maakt ze minder fouten. En die maakt ze niet omdat ze de opdracht verkeerd begrijpt of niet snapt, maar omdat ze de opdracht niet goed gelezen heeft, verduidelijkt ze. Bij het maken van toetsen op school krijgt ze overigens meer tijd dan de andere leerlingen in haar klas. Gepest wordt ze niet. Hooguit wordt er wat gelachen als ze bijvoorbeeld een spellingsfout maakt. ‘Mijn beste vriendin heeft het ook. En in mijn klas zitten nog vijf leerlingen met dyslexie. Met dat groepje krijgen we na de tweede pauze altijd extra les.’
Weerstand
De diagnose heeft volgens Gini erg lang op zich laten wachten. Ze had al veel eerder aan de bel getrokken bij een leerkracht van Hanne, maar die liet het begaan. Maar nu is er dus uiteindelijk de training. ‘Die duurt in totaal anderhalf jaar. We zijn nu drie maanden bezig. Af en toe is er weerstand bij Hanne tegen het maken van de oefeningen. Dan zegt ze: ‘Ik heb dyslexie. En dat gaat nooit meer weg.’ Heel lastig als je je kind soms zo ziet worstelen. Maar Hanne wordt er niet anders door. Het is en blijft Hanne.’
Lees hier alles wat je moet weten over dyslexie in ons online Dossier dyslexie. En lees een verslag in tekst én beeld van de Dyslexie Familiedag van 3 juni 2023.
Dit artikel verscheen eerder in Balans Magazine 4-2023. Wil je ook ons magazine ontvangen? Word dan nu lid. Bekijk hier de voordelen.
Benieuwd naar hoe Hanne zelf haar dyslexie ervaart? Lees het in dit artikel uit BalansKIDS!
