Snelle doorverwijzing beter? Niet per se
Rubriek ‘ONDERZOCHT’
Dagelijks verschijnen onderzoeken met resultaten die je kunnen helpen de ondersteuningsbehoefte van je kind beter te begrijpen. René Lamers spit ze door en deelt opvallende resultaten. Deze keer: Is snelle doorverwijzing naar het speciaal onderwijs beter?
Dit wás lang het idee: hoe eerder een kind wordt doorverwezen naar speciaal onderwijs, hoe eerder het de juiste ondersteuning krijgt. Zo voorkom je dat problemen verergeren. En zo kan het kind zich beter ontwikkelen. Amerikaanse onderzoeken bevestigden dat idee. Leg je verschillende (recente) Nederlandse onderzoeken naast elkaar, dan blijkt het omgekeerde: hoe later een kind is doorverwezen, hoe beter de resultaten. De Kennisrotonde legde deze onderzoeken naast elkaar. En kwam met kanttekeningen.
De onderzoeken gaan uit van beoordelingen door leerkrachten. Ingewikkelde factor daarbij is dat niet per se de feitelijke situatie bepaalt wanneer een kind wordt doorverwezen, maar ook de gekleurde visie van de leerkracht een rol speelt. Wanneer het namelijk erom gaat dat de leerkracht de uiting van een kind als ‘hinderlijk gedrag’ in de klas ervaart, verwijst hij of zij dat kind eerder door. Leerkrachten die vinden dat zij zelf het kind kunnen bieden wat het nodig heeft, laten het langer in de klas. Maar gaat het niet om ‘hinderlijk gedrag’, maar om bijvoorbeeld een beperking of leerachterstand, dan schatten deze leerkrachten eerder in dat het kind op speciaal onderwijs betere ondersteuning krijgt.
In de onderzoeken wordt uitgegaan van de beoordeling door leerkrachten, die uitgaan van hun eigen onderwijscriteria. Kinderen die vanwege gedrag of leerontwikkeling vroeg worden doorverwezen, ontwikkelen zich minder goed op taal en rekenen, zeggen zij. Maar kinderen die door een beperking moeilijker leren, voelen zich volgens hen prettiger in het speciaal (basis)onderwijs. In het regulier onderwijs krijgen ze vaker negatieve gedachten over zichzelf, omdat ze daar zich anders of minder voelen.
Voor kinderen met ADHD of die speciale aandacht vragen op psychisch en sociaal gebied laten de onderzoeken weinig verschil zien in resultaten tussen regulier en speciaal onderwijs.
Lees hier meer over het onderzoek.
